Energie en milieu

Groene groei

Hoe gaat Nederland zijn geld verdienen over vijfentwintig jaar, en dat ook nog op een duurzame manier? Hoe bereidt ons land zich voor op de wereld van 2040? Door groene groei, op basis van de ontwikkeling van duurzame producten en diensten. Dat blijkt uit de plannen van de belangrijkste Nederlandse industrietakken. Het boek ‘Groene groei, Naar de maatschappij van 2040’ (samen met Alle Bruggink en Paul Reinshagen) analyseert de kansen en bedreigingen op dit terrein.

Managementsamenvatting boek Groene groei
Inleiding: Waarom groene groei? (in pdf)
Uitgave: Biobased Press, Amsterdam 2014
ISBN 978-90-822760-0-8


Verbreden, verdiepen, opschalen

Het Kennisnetwerk SysteemInnovatie en transities (KSI) startte in 2005 en is in 2010 afgesloten. Het netwerk was een samenwerkingsverband van universiteiten, TNO en enkele maatschappelijke organisaties, bedoeld om wetenschappelijke kennis over maatschappelijke transities te verdiepen en daarmee deze transities te ondersteunen. KSI heeft in zijn korte bestaan invloed gehad op vele maatschappelijke vernieuwingsprocessen, bijvoorbeeld rond energie, zorg, landbouw, verkeer en vervoer, en de bouw. Deze kroniek van KSI geeft meer inzicht in de processen van maatschappelijke innovaties in deze tijd.

Verbreden, verdiepen, opschalen (3,4 Mb)
Uitgave: Daedalus, Amsterdam 2010


Nieuw licht, Inzicht in een duurzame energiehuishouding

Een duurzame energiehuishouding komt dichterbij met slimmer overheidsbeleid, gekenmerkt door innovatie en consistentie. Het NWO/SenterNovem Stimuleringsprogramma Energieonderzoek heeft daar de laatste jaren hulpmiddelen voor aangereikt, in de vorm van interdisciplinaire kennis en methodes. Het boek richt zich op iedereen die zich professioneel met energievraagstukken, en vooral de energietransitie, bezighoudt.

Nieuw Licht (7,5 Mb)
Uitgave: NWO, 2009


Verschil maken, Twintig jaar NW&S in Utrecht

“Verschil maken bij het tot stand brengen van een nieuwe rol voor wetenschap en technologie in hun bijdrage aan duurzame ontwikkeling”. Dat is de ambitie van de groep Natuurwetenschap en Samenleving van de Universiteit Utrecht. In dit boek wordt onderzocht in hoeverre de groep in haar twintigjarige bestaan deze ambitie heeft waargemaakt. De groep wordt gevolgd vanaf de oprichting, en al ruim daarvóór, met zijn wortels in de roerige jaren ’60 en de geëngageerde jaren ’70. In hoeverre zijn de jonge hemelbestormers van destijds erin geslaagd hun ideeën waar te maken, toen zij zelf machtsposities gingen innemen en mede de koers gingen bepalen – zoals op hun terrein van energie en milieu, het omgaan met risico’s en ecologisch inpasbaar handelen?

Uitgave: Universiteit Utrecht, 2008
Te bestellen bij science.secr.nws@uu.nl


Allemaal decentraal

Stroomstoringen, zoals die van november 2005 in Haaksbergen, kunnen goed worden opgevangen wanneer de elektriciteitsvoorziening is gebaseerd op kleine installaties: micro warmtekracht. Goed voor milieu en klimaat én voor de zekerheid van stroomlevering.

Allemaal decentraal (354 kb)
De Ingenieur, 23 december 2005


Symfonie in Nieuw Gas

De energietransitie heeft tot doel het ontwikkelen van een klimaatneutrale energievoorziening in samenwerking tussen overheid, bedrijven, wetenschappelijke instituten en maatschappelijke organisaties. Bij deze transitie, zoals geïllustreerd aan het Platform Nieuw Gas, komen vele obstakels op de weg, die misschien ook weer overwonnen kunnen worden. Een evaluatie.

Symfonie in Nieuw Gas (1,6 mb)
Uitgave: SenterNovem, 2005


Een gedurfd bod, Nederland zet in op de brandstofcel

“Wanneer Pim Pietersz op een goede dag in 1980 de kamer van Peter Campen bij het Ministerie van Economische Zaken binnenstapt, hoeft hun gesprek niet lang te duren. ‘Hij had aan een paar woorden genoeg’, zegt Pietersz jaren later. Het onderwerp is brandstofcellen”. In 1983 besluit EZ, in te zetten op de brandstofcel als nieuw industrieel speerpunt. Vijftien jaar later wordt de stekker getrokken uit dit specifieke project. Welke krachten hebben hier gespeeld? Welke lessen liggen hierin voor de toekomst?

Een gedurfd bod, Nederland zet in op de brandstofcel (4.6 mb)
Uitgave: Betatext, Bergen NH, 2001


Bedreigt de vrijheid het milieu?

Zal de zorg voor het milieu hecht verankerd worden in de samenleving en zal het begrip ‘duurzame ontwikkeling’ handen en voeten krijgen? In een democratie hangt het er allereerst vanaf, hoe krachtig het milieuprobleem lééft in hoofden en harten van mensen.

Bedreigt de vrijheid het milieu? (41 kb)
Idee66, nummer 5, oktober 1990


Kernenergie blijft problematisch

De houding van het publiek tegenover kernenergie zal instabiel blijven: groot vertrouwen als het goed gaat, totaal wantrouwen bij ongevallen. De mogelijkheden voor kernenergie in de energievoorziening moeten niet worden overschat.

Kernenergie blijft problematisch (22 kb)
NRC Handelsblad, 9-6-1986


Milieubeleid in no nonsense tijd

De laatste paar jaar wordt er geknabbeld aan wetten en regels ter bescherming van het milieu uit de jaren zeventig. Niettemin dienen zich grote problemen aan die dringend om een oplossing (regulering) vragen. Zowel kennisverwerving als het bewaken van procedures moet beter worden georganiseerd.

Milieubeleid in no nonsense tijd (31 kb)
Intermediair 8 juni 1984, p.29-33


Praktische knelpunten op de weg naar een doelmatige energievoorziening

Door de sterk gestegen energieprijzen ontstaat een nieuwe structuur in de energievoorziening, meer gericht op het benutten van ‘afvalwarmte’ en daardoor minder grootschalig van structuur. Beleidsinstrumenten zijn echter niet op deze ‘middelschalige’ energievoorziening aangepast.

Praktische knelpunten op de weg naar een doelmatige energievoorziening (47 kb)
ESB 11-5-1983


Kernwapens overspoelen en bedreigen Derde Wereld

De verspreiding van kernwapens is onontkoombaar wanneer kerncentrales op grote schaal toegepast worden voor de energievoorziening; er zijn vele mogelijkheden om splijtstof en technologieën in handen te krijgen, en het aantal incidenten dat daarvan getuigt is legio.

Kernwapens overspoelen en bedreigen Derde Wereld (23 kb)
NRC Handelsblad, 4 juli 1981


Nieuwe moraal noodzakelijk bij het omgaan met gifafval

Nieuwe wetgeving is dringend nodig om affaires met gifafval tegen te gaan, evenals nieuwe structuren in de bedrijven om over milieukwesties als deze beslissen. Alles hangt echter op het morele besef dat mensen niet met gif het leven van andere mogen bedreigen.

Nieuwe moraal noodzakelijk bij het omgaan met gifafval (26 kb)
NRC Handelsblad, 6 januari 1981


De wet van de stimulerende achterstand

Innovaties ontstaan vaak als praktische oplossingen voor een ‘achterstand’, waaruit later economisch voordeel voortkomt. Dit gegeven kan worden gebruikt voor een industriële strategie in het dichtbevolkte en vervuilde Nederland. Door strenge milieunormen kan Nederland een voorsprong behalen in schone en energiebesparende technologie.

De wet van de stimulerende achterstand (35 kb)
Hoofdstuk 9 uit: ‘De wet van de stimulerende achterstand’,
Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam 1980, p.102-110


Differentiatie in het stedelijk milieu

De kwaliteit van het leven in de stad wordt bepaald door kleinschalige elementen: menging van funkties, het gebruik van ruimte voor vele doeleinden tegelijk. Grootschalige ontwikkelingen tasten vaak dit kleinschalige weefsel aan, en daarmee juist die kwaliteiten waardoor steden uniek zijn.

Differentiatie in het stedelijk milieu (26 kb)
Diskussienota Vereniging Milieudefensie, 15 september 1975