Op station Zwijndrecht is iets bijzonders gebeurd. Het valt de reiziger die per intercity langs raast misschien niet zo op, maar het kleine wonder is daar en nog elke dag te bezichtigen: de draagconstructie van de bovenleiding is over een lengte van tweehonderd meter opgenomen in de architectuur van het station. Aan de gekromde stalen buizen die het perrondak dragen, hangt ook de kabel waaruit de treinen hun stroom trekken.
De onvoorbereide lezer heeft misschien wat uitleg nodig. De bureaucratische organisatie van de Nederlandse Spoorwegen bestond uit gescheiden compartimenten, elk met hun eigen besognes en vaardigheden. Dat was al zo vóórdat de splitsing in markt- en taakorganisaties werd doorgevoerd, toen elk van de afzonderlijke eenheden zich op zijn ‘core business’ ging beraden en het gebrek aan samenwerking alleen maar erger werd. Ook vroeger al was gewapende vrede en samenwerking slechts met het pistool op de borst gewoon. Stationsarchitectuur en stroomvoorziening lagen mijlenver uit elkaar. Een wild idee uit de éne hoek kon rekenen op hartgrondige scepsis vanuit de andere. En toch moet iemand de moeite hebben genomen, de hele tombola van overlegstructuren te doorlopen om dit ‘wilde idee’ door te zetten. Met sterkteberekeningen en al – en natuurlijk met extra veiligheidsmarges omdat men anders de bovenleiding niet aan de onbekende buis zou willen toevertrouwen. Van de ene overlegtafel naar de andere, steeds hogerop – met tenslotte zichtbaar succes.
Hoe het ook kan, kun je zien op station Utrecht Overvecht. Ook daar een perron onder architectuur – maar met de H-profielen van de bovenleidingconstructie plompverloren door het dak stekend, een kleine invasie vanuit een andere wereld.
Omgekeerd kan ook. In Dordrecht, een paar kilometer van Zwijndracht, steekt de postmoderne lift dwars door het traditionele perrondak door. Gelukkig hadden de architecten aan het andere einde van de tunnel, aan de achterzijde van het station, de vrijheid hun lift omhoog te laten komen in een gebouwtje van eigen smaak. Een prachtig stukje architectuur. Waar zou de wereld zijn zonder wilde ideeën?